1945-1952 r. - w latach powojennych Niemcy stanowili największą grupę migrantów przymusowych. W sumie blisko 14 mln Niemców było deportowanych, ewakuowanych, wypędzonych lub uciekło z różnych terenów (Polski, Czechosłowacji, Węgier, Rumunii, ZSRS). Ok. 2,5 mln Polaków, Ukraińców, Białorusinów, Żydów, Litwinów, Czechów i Słowaków straciło swoje domy w wyniku zmiany granic.

1946-1949 r. - grecka wojna domowa doprowadziła do uchodźstwa blisko 200 tys. osób. Polska przyjęła ok. 14 tys. uchodźców z Grecji.

1956 r. - do Europy Zachodniej dotarło ok 200 tys. uchodźców z Węgier.

1961 r. - nowo wybudowany mur berliński miał tworzyć zaporę przed ucieczkami obywateli NRD do RFN. Nielegalne przekroczenie granicy groziło śmiercią. Zanim wybudowano mur, z NRD uciekło ponad 1,6 mln osób.

1968 r. - po inwazji wojsk Układu Warszawskiego z Czechosłowacji uciekło blisko 300 tys. osób.

1972 r. - Idi Amin, dyktator Ugandy rozpętał nagonkę na Hindusów i Pakistańczyków („krwiopijców” narodu) mieszkających w kraju. Ponad 100 tys. z nich musiało
w trybie pilnym (w ciągu 90 dni) opuścić Ugandę. Jako posiadacze obywatelstwa brytyjskiego przybyli oni głównie do Wielkiej Brytanii.

1975 r. - podczas wojny w Wietnamie część uchodźców z tego kraju trafiła do Francji. Do początku lat 1990. było to ok. 100 tys. uchodźców wietnamskich.

1979 r. - po upadku reżimu Czerwonych Khmerów i inwazji Wietnamu na Kambodżę ludność kambodżańska uciekała z kraju, część z nich trafiła do Francji.

1978 r., 2001 r. i późniejsze lata - pierwsza fala uchodźców z Afganistanu, która opuściła kraj po inwazji Związku Radzieckiego, znalazła schronienie w Iranie i Pakistanie. Łącznie w latach 1980. Przebywało tam blisko 3 mln osób. Wielu uchodźców z Afganistanu trafiło w latach 1980. i 1990. Do Europy. Afgańczycy są najliczniejszą grupą narodowościową w UE ubiegającą się o azyl po 2001 r. W pierwszej połowie 2015 r. o azyl w krajach UE aplikowało blisko 80 tys. obywateli Afganistanu (oznacza to znaczny wzrost w stosunku do ubiegłego roku).

Lata 1980. - dekada emigracji solidarnościowej z Polski. Z kraju wyjechało ok. 1 mln osób. „Fale” uchodźców z Polski dotarły do ośrodków m.in. w Austrii, Francji, RFN.

1991-1995 r. - wojna w b. Jugosławii. Zmusiła do ucieczki w sumie ponad 4 mln ludzi (w tym blisko 3 mln uchodźców z Bośni, blisko milion z Serbii). Uchodźcy trafiali głównie do Europy, choć wiele tysięcy nadal pozostaje wewnętrznie przesiedlonych.

1999 r. - wojna w Kosowie. Blisko milion Albańczyków stało się uchodźcami.

2003 r. - ponad 4,5 mln osób uciekło z Iraku po inwazji USA. Wielu irackich uchodźców trafiło do Europy już wcześniej. Na początku 2002 r. mowa była o 140 tys. uchodźców z Iraku w krajach UE, podczas gdy samych aplikacji było niemalże 300 tys.

2011 r. - początek wojny domowej w Syrii. Wojna wywołała jeden z największych kryzysów humanitarnych, najpewniej nie ostatni, nie tylko na tle doświadczeń Bliskiego Wchodu, ale i całego świata. Liczba uchodźców sięga obecnie ponad 2,5 mln, a 4,5 mln to uchodźcy wewnętrzni. Liczby te wciąż rosną.

Ponadto warto wskazać na istotne fale poszukiwaczy azylu z perspektywy Polski. Od połowy lat 1990. Polska doświadcza napływu obywateli Federacji Rosyjskiej mz republik kaukaskich, głównie z Czeczenii, oraz z Gruzji. Potencjalni uchodźcy z tych obszarów docierają też do innych krajów Europy, w tym do krajów nadbałtyckich, Niemiec, Austrii, Francji.

W wielu krajach świata trwają wieloletnie konflikty, wojny domowe, destabilizacja polityczna, co generuje ciągłe ucieczki z tych krajów i poszukiwanie azylu m.in. w Europie. Kraje, których obywatele poszukują bezpieczeństwa poza granicami, to m.in. Iran, Chiny, Sudan, kraje Maghrebu, Birma.                                    

Oprac. KF

Żródła: UNHCR, IOM, MIS.