29 maja br. Urząd do Spraw Cudzoziemców opublikował najnowsze dane dotyczące obywateli Ukrainy. Najbardziej rzuca się w oczy znaczny wzrost liczby wniosków o status uchodźcy. Dotychczas wartości te wahały się między 36 w 2009 r. a 86 w 2003 r., nawet w okresie tzw. Pomarańczowej Rewolucji. Tymczasem w 2014 r., tylko do 29 maja, złożono ich już 503, co plasuje Ukrainę na drugim miejscu (za Rosją) pod tym względem. Nawet w porównaniu z całym poprzednim rokiem (46), wzrost jest uderzający. Jeżeli jednak chodzi o wyniki postępowań, to w 2013 r. najczęściej kończyły się one decyzjami odmownymi (39), rzadziej - umorzeniem postępowania (26). Różnica pomiędzy decyzją negatywną a decyzją o umorzeniu polega na tym, że odmowa nadania statusu uchodźcy następuje przede wszystkim wtedy, gdy brakuje podstaw uzasadniających obawę przed prześladowaniem w kraju pochodzenia, a umorzenie - gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe.

W 2013 r. jedynie dwóm osobom udało się uzyskać status uchodźcy, ośmiu udzielono zgody na pobyt tolerowany, a pięciu otrzymało ochronę uzupełniającą. Od początku br. wydano już 35 decyzji negatywnych oraz 29 decyzji o umorzeniu postępowania.

Zestawienie zawiera też dane odnoszące się do wniosków dotyczących legalizacji pobytu za ostatni rok oraz za dotychczasowy okres roku bieżącego. W 2013 r. obywatele Ukrainy złożyli 10 489 wniosków o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, blisko połowę mniej wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE - 543, i ok. dwa razy tyle wniosków o udzielenie zezwolenia na osiedlenie się - 1 869. Większość postępowań zakończyła się decyzją pozytywną - odpowiednio 9 668, 396 oraz 1 697. Z kolei od 1 stycznia do 28 maja br. Ukraińcy złożyli odpowiednio 4 729, 332 oraz 782 wnioski oraz - po wejściu w życie nowej ustawy o cudzoziemcach, tj. od 1 maja br. - 1 345 wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy oraz 535 wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt stały. Decyzji pozytywnych w tym okresie wydano odpowiednio 5 070, 188 oraz 675, natomiast w odniesieniu do zezwoleń na pobyt wydawanych na podstawie nowej ustawy - jedynie 4 (odpowiednio 1 oraz 3). Szacuje się, że ponad połowa obywateli Ukrainy, których wnioski złożone w ramach abolicji zostały rozpatrzone pozytywnie, czyli ok. 1,5 tys. osób, ponownie złożyło wnioski o zalegalizowanie pobytu.

W zestawieniu przywołane zostały też dane  dotyczące liczby wiz wydanych obywatelom Ukrainy (Schengen i krajowych). W okresie od 1 stycznia do 22 maja br. placówki znajdujące się na terenie Ukrainy wydały łącznie 291 692 wizy (204 830 wiz Schengen i 86 862 wizy krajowe). W stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku wartość ta zwiększyła się o 21 proc. (odpowiednio o 19 i 26 proc.). 

Chociaż widać wyraźny wzrost liczby złożonych wniosków, należy ostrożnie podchodzić do przypisywania tego faktu wyłącznie obecnym wydarzeniom politycznym. Oczywiście jako argument przemawiający za tą tezą można wskazać znaczący wzrost liczby wniosków o status uchodźcy. Pytanie jednak, czy za złożonymi wnioskami o azyl zawsze stoi faktyczne zagrożenie, a nie przypuszczenie, że obecna sytuacja zwiększa szanse na powodzenie tej ścieżki legalizacji pobytu (o czym może świadczyć odsetek decyzji odmownych i umorzeń postępowań). Pytanie też, czy wydarzenia polityczne są bezpośrednią przyczyną, czy pośrednim katalizatorem wcześniej wcześniej odkładanej decyzji o wyjeździe.        

KM

Źródło: Urząd do Spraw Cudzoziemców.